Hava kargo taşımacılığı, hızlı teslimat ve küresel erişim avantajları nedeniyle lojistik sektöründe önemli bir yere sahiptir. Ancak, bu alanda kullanılan bazı terimler sektör dışındakilere karmaşık gelebilir.
İşte hava kargo taşımacılığında en sık kullanılan terimlerden bazıları:
AWB (Air Waybill) - Hava Yük Konşimentosu
Hava yolu taşımacılığında gönderinin kimliğini ve sevkiyat bilgilerini içeren belgedir. AWB, gönderici ve taşıyıcı arasında yasal bir sözleşme niteliğindedir.
ULD (Unit Load Device) - Birim Yükleme Aracı
Kargoların uçaklara kolay yüklenmesi ve güvenli taşınması için kullanılan konteyner veya paletlere verilen isimdir. ULD' ler, kargo hacmine göre düzenlenir ve taşımada önemli bir rol oynar.
Chargeable Weight - Ücretlendirme Ağırlığı
Taşımacılık maliyetini belirlemek için kullanılan ağırlık türüdür. Kargonun hacimsel ağırlığı veya brüt ağırlığı dikkate alınarak hesaplanır ve genellikle daha yüksek olan değer kullanılır.
DGR (Dangerous Goods Regulations) - Tehlikeli Maddeler Yönetmeliği
Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği (IATA) tarafından düzenlenen, tehlikeli maddelerin taşınması için belirlenen kurallardır. Bu kurallar, güvenli taşımacılığın sağlamak için belirlenmiştir.
ETD (Estimated Time of Departure) ve ETA (Estimated Time of Arrival)
ETD, kargonun çıkış yapacağı tahmini zamanı, ETA ise varış noktasına ulaşacağı tahmini zamanı ifade eder. Bu terimler, gönderinin teslimat sürecini planlamak için kullanılır.
Freight Forwarder - Lojistik Hizmet Sağlayıcı
Göndericiler adına taşımacılığı organize eden şirket veya kişilere verilen isimdir. Forwarder, hava kargo operasyonlarının yönetilmesinde büyük rol oynar ve genellikle kapıdan kapıya teslimat hizmeti sunar.
IATA (International Air Transport Association) - Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği
Hava taşımacılığı endüstrisinin standartlarını belirleyen uluslararası bir kuruluştur. IATA kodları, havaalanlarını ve havayollarını tanımlamak için kullanılır.
POD (Proof of Delivery) - Teslimat Onayı
Gönderinin alıcıya ulaştığını gösteren belge veya dijital onaydır. Hava kargoda, teslimatın tamamlandığını kanıtlamak için kullanılır.
Consolidation - Konsolidasyon
Birden fazla küçük gönderinin bir araya getirilerek tek bir sevkiyat gibi taşınmasıdır. Bu işlem, taşınma maliyetlerini düşürür ve verimliliği artırır.
Dimensional Weight (Volumetric Weight) - Hacimsel Ağırlık
Kargo taşımacılığında, büyük hacimli ancak hafif kargolar için kullanılan bir ağırlık hesaplama yöntemidir. Bu ağırlık, taşımacılık maliyetini belirlerken dikkate alınır.
Customs Clearance - Gümrük İşlemleri
Kargonun ülkeye giriş veya çıkış yapabilmesi için gerekli gümrük işlemlerinin yapılmasıdır. Hava kargoda hızlı geçiş sağlamak için gümrük işlemleri büyük önem taşır.
Airport-to-Airport ve Door-to-Door
"Airport-to-airport" hizmeti, kargonun havaalanında teslim alınıp başka bir havaalanına teslim edilmesi anlamına gelir. "Door-to-door" hizmeti ise göndericiden alıcıya kadar tüm teslimat sürecini kapsar.
Backlog
Havayolu operasyonlarında gecikme ya da kapasite yetersizliğimde dolayı kargoların beklemede kalması durumunu ifade eder. Bu tür durumlar teslimat sürelerini etkileyebilir.
On Board Courier (OBC) - Taşıyıcı Kurye
Acil kargo gönderilerinde kullanılan bu yöntem, gönderinin uçakla seyahat eden bir kurye aracılığıyla taşınmasıdır. Genellikle değerli veya hassas gönderiker için tercih edilir.
Time Critical
Acil teslimat gerektiren kargolar için kullanılan bir terimdir. Zaman hassasiyetinin yüksek olduğu kargolarda öncelikli hizmetler sunabilir.
Hava kargo terimlerini anlamak, taşımacılık süreçlerini daha etkili yönetmeye yardımcı olur. Özellikle uluslararası ticaret yapan firmalar için bu terimlerin doğru anlaşılması, süreçlerde gecikme veya ek maliyetlerin önüne geçilmesine katkı sağlar.
